Venöz Ülser (Varis Yarası)
Venöz Ülser (Varis Yarası)
Venöz Yetmezlik Nedir? Neden Olur?
Kronik venöz yetmezlik, özellikle yaşlılarda ve obezlerde olmak üzere dünya nüfusunun büyük bir bölümünde hastalarda önemli bir sağlık sorunudur. Venöz yetmezlik ve varisli damarlar için risk faktörleri arasında yaş, cinsiyet, etnik ve yaşam tarzı önemli rol oynar.
Kronik venöz yetmezlik tanısı, ancak görüntüleme yöntemleri ile dikkatli bir hasta öyküsü ve fizik muayene sonucu gerçekleştirilebilir. Venöz staz veya varis olarak da adlandırılan venöz yetmezlik, venöz kapakların arızalanması ile toplardamarlardaki basıncın artması ve kalbe doğru verimli bir şekilde kanın pompalanamamasıyla bacaklarda kan birikmesi durumudur. Bunlar tipik olarak iç veya dış alt bacak boyunca meydana gelir.
Venöz ülserler bacak ülserlerinin en sık görülen şeklidir. Bacaklardaki venöz yetmezlik sonrası özellikle ayak bileği civarında ya da diz altında venöz yara ya da varis yarası şeklinde de bilinen venöz ülser gelişir. Bu rahatsızlığın kişinin yaşam kalitesi ve iş verimliliği üzerinde önemli bir etkisi vardır.
Venöz Yetmezlik Belirtileri Nelerdir? Tanı Nasıl Konur?
Venöz ülser gelişmeye başladığında, bacaklarda eriteme neden olan staz dermatiti mevcut olabilir. Hemosiderin diye isimlendirilen pigmentin birikimine bağlı olarak bacaklarda cildin alt bölgesinde kahverengimsi (bazen sarı) lekelerin oluşmasına neden olabilir. Diğer cilt değişiklikleri, kanın çevreleyen dokuya sızmasının bir sonucu olarak koyu kırmızı veya mor görünümü içerebilmektedir.
-
Venöz ülserler, alt bacak veya ayak bileğinde ortaya çıkan düzensiz kenar boşluklarına sahip sığ ancak büyük yaralarla ortaya çıkmaktadır.
-
Ülserin taban bölgesi genel olarak kırmızıdır, enfeksiyon miktarına bağlı olarak bu bölgede ciddi miktarda kan sıvısı birikebilir.
-
Tipik olarak venöz yara nispeten ağrısızdır, ancak ayakta kalma süresi artarsa ağrı oluşur.
-
Bacaklarda özellikle geceleri oluşan kramplar, yanma hissi, bacak kıllarının dökülmesi, toplardamarın varis görüntüleri en sık venöz yetmezlik belirtileri arasındadır.
-
Genellikle tüm bacak ödem nedeniyle şişebilmektedir, cilt daha serttir.
Hastanın ayağını yükseltmesi ağrının azalmasına ve ödemi hafifletmeye yardımcı olacaktır. Venöz yetmezlik tanısı bacaklardaki toplardamarların renkli Doppler ultrasonografisi ile konmaktadır.
Venöz Yetmezlik Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Özellikle venöz yetmezlik zamanında bazı önlemler alınmaz ise zamanla bacaklarda ağrı, ödem, yaşam kalitesinde düşme ile varis yarası (venöz ülseri) gelişecektir.
Venöz Yetmezlik Tedavisi Nasıl Yapılır?
ZGHolistic Clinic olarak venöz yetmezlik tedavisini uzman hekimlerimizin eşliğinde aşağıda sıralanan hususlar kapsamında gerçekleştiriyoruz.
Venöz ülserler ya da venöz yetmezlik için doğrudan tedavide birincil hedefler, iyileşme sürecinde venöz ülser bölgesini enfeksiyondan uzak tutmak ve bölgenin ödemini hafifletmektir. Ölü doku ve yüzey kirliliğini gidermek için debridman (ölü dokunun temizlenmesi), yarayı kronikten akuta değiştirmek için kullanılabilir.
Nekrotik dokuyu yaradan çıkarmak için başka bir yöntem olarak larva (maggot) tedavisi veya biyoterapi de önerilebilmektedir. Tipik olarak, oral antibiyotikler sadece yarayı çevreleyen dokuda bir enfeksiyon varsa gereklidir. Yara ortamı nemli tutulmalıdır. Hem sağlıklı hücreleri hem de döküntüleri gidermesi nedeniyle pansumanlar mümkün olduğunca seyrek değiştirilmelidir.
Aşırı durumlarda, anormal derecede büyük veya ağrılı venöz ülser sağlıklı iyileşmesi için cerrahi cilt greftleri de kullanılabilir. Yüzeysel yaranın ve ödemin tedavisi yapılırken venöz yarasında bir diğer amaç ise altta yatan rahatsızlığı hafifletmektir.
En yaygın ve etkin yaklaşım venöz reflüyü önlemektir. Bununla birlikte, kompresyon sadece önemli arter hastalığı olmayan hastalarda kullanılmalıdır.
Kronik alt ekstremite venöz ülseri tedavi etmek için invaziv tedavi, ABD’de 2019 yılında Medicare harcamalarındaki verilere göre 300 milyon dolara yakındır. Geçen yüzyılda, kronik venöz için cerrahi uygulama, varisli damarlar için skleroterapiden bypass prosedürlerine ve kapak rekonstrüksiyonuna kadar birçok gelişime tanık olmuştur.
Venöz ülser yara bakımı için bitkisel bazlı kremler başta olmak üzere yara iyileşmesi konusunda birçok alternatif çözüm vardır.
Venöz Ülser Gelişmesi Nasıl Önlenebilir?
Aşağıdaki önlemler, risk altındaki hastalarda venöz ülser gelişme riskini en aza indirmeye ve halihazırda semptom gösteren hastalarda komplikasyonları en aza indirmeye yardımcı olabilmektedir:
-
Ayaklarınızı ve bacaklarınızı olağandışı renk değişiklikleri veya yaraların gelişimi için günlük olarak inceleyiniz.
-
Uzun süreli oturma veya ayakta kalmaktan kaçınınız.
-
Bacaklarınızı düzenli olarak kaldırınız.
-
Bacakları ve ayaklarınızı yaralanma ve enfeksiyonlardan koruyunuz.
-
Otururken bacaklarınızı üst üste atmaktan kaçınınız.
-
Sigara içiyorsanız derhal bırakınız.
-
Aşırı sıcaklıklardan kaçınınız.
-
Mümkün olduğu kadar sık egzersiz yapınız.
Önemli bir toplardamar hastalığı olan venöz yetmezlik dikkate alınmalı aksi halde tedavisinde güçlükler yaşanan venöz yara gelişebileceği akıldan çıkartılmamalıdır.
Prof. Dr. Halil Yaman
"Sağlığınız için buradayız."
We are here for your health.